Vejolaš diabetes/sohkardávda čielggadeapmi áhpehisvuođas leat guokte iskosa dahje iskkadeami mat leat guoskevaččat: guhkitáigge varrasohkarárvu ja glukosenoađđeiskkus:
HbA1c – guhkitáigge varrasohkarárvu
Ávžžuhuvvo váldit guhkitáigge varrasohkarárvoiskosa (HbA1c) jus dus:
- ovdal lea leamaš áhpehisvuođadiabetes/sohkardávda
- lea váhnemiindiabetes/sohkardávda
- lea ehtalašduogáš riikkain olggobealde Europa
- lea BMI/rumašhivvodatindeaksa badjel 30
Varraiskkus berre váldot ovdal 12. vahku áhpehisvuođas. Jus čájehuvvot alla árvvut, ávžžohit mii du iežat álgit iskkat varrasohkarárvvu. Don oaččut oahpu movt ieš mihtidat ja rávvagiid borrama ja lihkadeame birra. Fástadoavttir dahje čalbmeeadni geas lea ovddasvástádus du áhpehisvuođadárkkistussii bidjá plána viidáset čuovvoleapmái ja addá dutnje dieđuid dan birra.
Jus lea aliduvvon varrasohkarárvu de it dárbbaš váldit glukosenoađđeiskosa.
Glukosenoađđeiskkus
Glukose- dahje sohkardeaddoiskkus čájeha rupmaša návcca muddet varrasohkardási. Iskkus geavahuvvo bidjat diabetes diagnosa.
Glukosedeaddoiskkus ávžžohuvvo dahkkot vahku 24-28 sidjiide geat leat:
- badjel 25 jagi ja leat vuosttaš geardde riegádahttimin
- badjel 40 jagi ja leat máŋgii riegádahtten
- nissonolbmuin geain lea BMI badjel 25 álggogeahčen áhpehisvuođa
- nissonolbmuin geain lea váhnemiin diabetes/sohkardávda
- nissonolbmuin geain lea leamaš áhpehisvuođadiabetes/sohkardávda árabut áhpehisvuođas
- nissonolbmuin geain lea ehtalaš duogáš olggobealde Europa
Jus iskkus lea nu movt galgá de it dárbbaš šat váldit glukosedeaddoiskkus, vaikko dus lea sohkar cissaiskosiin maŋŋel áhpehisvuođas.
Jus árvvut eai lean beare alladat, berret don dasa lassin váldit glukosedeaddoiskkus.