Hei, du må oppdatere nettleseren din for å kunne besøke oss.
Fødsel og barsel
Fødselen er slutten på mange måneder med venting, lengsel og spenning. Endelig skal dere få møte barnet. Fødselen krever stor innsats fra både mor og barn, og er fysisk og psykisk krevende for begge. Kvinnekroppen er imidlertid skapt for å gjennomføre en fødsel, så de aller fleste fødslene foregår helt normalt.
Samspill og samarbeid mellom deg, barnet og fødselshjelperen er avgjørende for at fødselen skal gå normalt, og for at du skal sitte igjen med en positiv opplevelse.
Det er ikke mulig å vite på forhånd hvordan fødselen vil oppleves, noe som kan gjøre tiden fram mot fødselen både spennende og litt skremmende for enkelte. Ikke alle opplever fødselen slik de hadde ventet. Noen kan få en dårligere opplevelse enn forventet mens andre opplever det motsatte.
Snakk om fødselen med jordmor eller lege der du går til svangerskapskontroll. De vil gi deg informasjon og kan svare på de spørsmålene og tankene du har om fødselen.
Henvisning og vurdering
Du trenger ikke henvisning for å ta kontakt med sykehuset/fødeklinikken hvor du skal føde.
Når du mener at fødselen er i gang, ringer du fødeavdelingen. Du får snakke med jordmor som gir deg råd og veiledning. Det er viktig for avdelingen å vite at du kommer, sånn at de kan planlegge og forberede mottakelsen.
Kliniske studier
2 kliniske studier er åpne for rekruttering. Sammen med legen din kan du vurdere om en klinisk studie er aktuell for deg.
Don sáhtát ráhkkanit riegádahttimii ja dakko bokte váikkuhit ahte riegádahttin šaddá buorre vásáhussan. Hága dieđuid ja máhtu dasa mii dáhpáhuvvá riegádahttima vuolde: mii dáhpáhuvvá rupmašiin ja mii dáhpáhuvvá ogiin/mánáin?
Mii rávvet du válljet makkár dieđuid don deattuhat. Eai leat buot dieđut leat riekta ja buorit mat leat olámuttus. Dárkkis fástadoaktáriin dahje sealgeetniin/jorttamorain sihkkarastin dihte ahte dieđut maid leat oaidnán dahje lohkan leat rievttes dieđut.
Riegádahttin lea gáibideaddji doaibma. Don nagodat buorebut riegádahttima go leat buori veajuid alde. Jus it leat lihkadan ja lášmmohallan ovdal go šaddet áhpeheapme, de berret álgit jámma vázzášit ja lášmmohallat nu ahte boađat vuoimmi ala ja rumaš šaddá gievrrat dassážii go riegádahttin lahkona. Ii leat goassege beare maŋŋit álgit, mađi jođáneappot álggát – dađi buoret.
Oza gosa galgat riŋget go riegádahttin álgá.
Lea go mihkkege maid bargit fertejit diehtit du birra vuoi sáhttet addit doarjaga ja veahki riegádahttima vuolde ja dan vuosttaš áiggi maŋŋel riegádahttima, de lea deaŧalaš ahte don leat muitalan dan. Muitte ahte dearvvašvuođabargiin lea jávohisvuođageatnegasvuohta.
Jus dus leat erenoamáš jurdagat iežat riegádahttima birra, du sávaldagat dahje dárbbut, sáhtát čállit daid ja váldit mielde buohccevissui go galggat riegádahttit.
Dat lea deaŧalaš atnit jurdagis ahte riegádahttin sáhttá šaddat eará ládje go ledjet doivon. Buot riegádahttimat leat iešguđetláganat, leaččat dal riegádahttimin vuosttaš geardde dahje leat ovdal riegádahtten.
Mearkkat mat muitalit ahte riegádahttin lea álgán
Eanaš riegádahttimat álget fáhkka gaskal 37. ja 42. Vahkus. Dábálaččat álgá riegádahttin go mánágoahti geassá čoahkkái ja ávttát álget. Sáhttet maid eará mearkkat ahte riegádahttin lea boađe boađi.
Riegádahttinávttat leat go mánágoahti geassá čoahkkái mii lea hui bávččas ja bohtet dávjjibut go 10. minuhta ja bistet 45-60 sekundda
Ávttat leat álggos oanehaččat ja bohtet dábálaččat moatti minuhtaid gaskkaid, ja boahtigohtet dávjjibut, bistet guhkit ja leat garraseappot. Eatnasat dovdet bákčasiid čoavjji vuolit oasis ja/dahje vuollin sealggabealde.
Váldde oktavuođa buohcceviesuin go don oaivvildat ahte ávttat leat fásta dahje bohtet juohke 5.-6. minuhta.
Huma/hála doaktáriin/sealgeetniin/jorttamorain áhpehisvuođabearráigeahčuin gii, gos já movt don galggat váldit oktavuođa go riegádahttin álgá. Don galggat álot čuojahit riegádahttinossodahkii ja dieđihit ahte riegádahttin lea álgán.
Foto: Haukeland universitetssjukehus
Máŋgga buohcceviesuin lea sierra sisačálihantelefovdna riegádahttiide maid sealgeadni/jorttamora vástida. Doppe oaččut rávvagiid, ja sii duinna ovttas plánejit mii viidáseappot galgá dáhpáhuvvat. Bija merkii ahte diet telefovdna lea dušše fáhkka váttuide. Don it sáhte dán bálvalusa geavahit/atnit dábálaš ráđđejupmái mii guoská áhpehisvuhtii dahje riegádahttimii. Dábálaš ráđđejupmái sáhtát váldit oktavuođa sealgeetniin/jorttamorain, fástadoaktáriin dahje doavttervávttain.
Go riegádahttin lahkona de šaddá unnit sadji mánágoađis, ja máná lihkadeapmi ja čiekčan dovdo eará ládje go ovdal. Muhto mánná lihkada ovttat ládje dušše ii dan oanehis áiggi go oađđá, nu ahte galggat dovdat lihkadeame beaivvi miehtá. Dat lea deaŧalaš ahte bijat merkii du máná lihkadeami.
Leat go eahpádusas ahte mánás lea buorre dilli go it dovdda dan dábálaš lihkadeami ja čiekčama, berret váldit oktavuođa fástadoaktáriin dahje sealgeetniin/jorttamorain.
Jus čuožžila dilli gos don šattat erenoamáš balus/ráfeheapme, ja itge oaččo oktavuođa fástadoaktáriin dahje sealgeetniin/jorttamorain, váldde oktavuođa riegádahttinossodagain. Beroškeahttá lea go idja, vahkkoloahppa dahje basit.
Jus dus lea leamaš oktavuohta doaktáriin, sealgeetniin/jorttamorain dahje riegádahttinossodagain ja du dilli rievdá – fertet fas váldit oktavuođa singuin.
Govvenáhparahtá/videoáhparahtá. Don mearridat galgá go govvejuvvot/filbmejuvvot- ja mii galgá govvejuvvot/filbmejuvvot riegádahttima vuolde. Diet berre leat jurddašuvvon ja hubmon/háleštuvvon suinna gii galgá mielde riegádahttimis.
Sávaldatreive. Riegádahttima vuolde lea deaŧalaš buorre gulahallan gaskal du, mielčuovvu ja riegádahttinvehkiiguin. Vuoi galggat oažžut buoremus veahki lea deaŧalaš ahte sii geat galget veahkehit du riegádahttima vuolde dihtet du sávaldagaid, jurdagiid ja gažaldagaid. Muhttimiidda sáhte ávkin čállit daid ovdal go bohtet riegádahttin ossodahkii.
Go boađat ossodahkii, de lea sivva manin don boađat mii mearrida makkár iskosiid, čuovvoleami ja divššu don oaččut. Iskkus šaddá dego viiddiduvvon áhpehisvuođabearráigeahčču, ja mii iskkat:
Du čoavjji gávnnahan dihte máná saji, man stuoris mánná lea – ja dárkkistit ávttaid.
Ogijiena
Váhpečázi (iskat lea go čáhci vuolgán)
Cinneiskosa guldalan dihte man vulos mánná lea ollen, ja leatgo ávttat rahpan mánnágoađečoddaga/ mánágoahtenjálmmi
Riegádahttin juhkko golmma oassái; rahpasanáigi, vuojehanáigi ja vuosaidáigi. Rahpasanáigi lea dat guhkimus áigi. Vuojehanáigi bistá sullii diibmobealis ovtta diibmui, ja vuosaidáigi bistá moatti minuhtas sullii ovtta diibmui.
Dat leat máŋga fáktora main lea mearkkašupmi man guhka riegádahttin bistá:
Leat go ovdal riegádahtten vuoi it. Dat vuosttaš riegádahttin váldá dábálaččat guhkimus áiggi.
Vuolgá das man dávjá ja man beaktilat ávttat leat man bures riegádahttin bargu manná. Jámma ja beaktilis ávttat mearridit riegádeami ovdáneami; mánná deaddiluvvo vulos ja čoarvedáktegaskka ja mánágoahtečotta rahpasa.
Dat vuosttaš oassi rahpasanáiggis, lateantadásis, lea dat guhkimus dássi riegádahttimis. Dat oassi álgá dan rájes go ávttat bohtet jámma oanehet go 10 minuhta gaskkain. Ávttaid gaská leat álggos dábálaččat guhkki. Dađistaga lassánit bákčasat ávttain ja bohtet oanehit gaskkain. Go mánágoahtenjálbmi lea lea rahpasan 4-5 centimehterii manná riegádahttin dan aktiiva dássái. Ávttat šaddet garraseappot ja mánágoahtenjálbmi rahpasa jođáneappot.
Sealgeeadni/jorttamora iská du čoavjjis ávttaid dárkkistan dihte riegádahttima ovdáneami. Sealgeeadni/jorttamora maid iská man ollu mánágoahtenjálbmi lea rahpasan, ja movt mánná lea riegádahttingeainnus vuolledábiid iskosiin. Dat lea dábálaš váldit máŋgii diekkár iskosiid riegádahttima vuolde. Don oaččut maid dieđu movt riegádahttin bargu ovdána.
Riegádahttima rahpasanáiggis lea deaŧalaš ahte don vurrolagaid lihkadat ja vuoiŋŋastat. Lihkadeapmi veahkeha máná jorrat ja lihkadit čoarvedávttit čađa. Eatnasat vásihit ahte ávttat eai leat bákčasat go lihkada dan ektui go dalle go veallá seaŋggas. Sealgeeadni/jorttamora veahkeha du gávdnat movt vuohkkasit vuoiŋŋastat ja lihkadat.
Geahča video gos leat iešguđet lágáš sajádagat vuoiŋŋasteamis ja lihkadeamis:
Riegádahttinbargu gáibida olu vuoimmi. Don berret borrat ja juhkat veaháš. Don oaččut fállot borramuša ja juhkamuša.
Juohke ávtta doaibma lea dál deaddit/rahčat máná olggos. Ávtta fápmu ja du iežat deaddin/rahčan adno dál deaddit/rahčat máná vulos cinnái ja olggos. Don fertet gávdnat vuogas riegádahttinsajádaga vuoi nagodat deaddit/rahčat go ávttat bohtet, ja vuoiŋŋastit ávttaid gaska. Lea vuogas veaháš lonohallat sajádagaid dán oasis riegádahttimis. Dat sáhttá veahkehit máná jorrat vuoi beassá vulos čoarvedávttiid gaská. Sealgeeadni/jorttamora veahkeha gávdnat dutnje sajádagaid mat dutnje leat buorit ja mat heivejit riegádahttin ovdánahttimii.
Sealgeeadni/jorttamora muitala movt galggat rahčat/deaddit go máná oaivi boahtá olggos. Doai sealgeetniin/jorttamorain fertebeahtti ovttas bargat vuoi riegádahttin mánnái lea nu geahpas go vejolaš ja vuoi dutnje šaddet nu unnán árppat go vejolaš. Sealgeeadni/jorttamora duvdá/doallá cahcaoačči gaskal cinni ja bahtaráiggi (perineum) go máná oaivi ja rumaš riegádeaba.
Videos čájehit mii iešguđetlágáš riegádahttin sajádagaid, dasa lassin vel čilget manin dat sáhttet leat buorit:
Sealgeeadni/jorttamora bagada du movt berret deaddit/rahčat go máná oaivi riegáda. Doai sealgeetniin/jorttamorain fertebeahtti dalle ovttas bargat nu ahte ieš dat riegádahttin mánnái lea nu geahpas go vejolaš ja eastadit dutnje šaddamis árppaid.
Riegádahttin bákčasat
Riegádahttin bákčasat bohtet das go mánágoahti mii lea stuora deahkki, geassáda čoahkkái. Dat daguha deattu dehkiide, suonaide ja nearvvaide. Bákčasat rievddadit fámus, man guhka bistet ja sajádaga rupmašis riegádahttima vuolde. Álggus lea moadde minuhta ávttaid gaska, muhto loahpa geahčen bohtet dávjjit ja leat bákčaseappot. Dábálaččat lea gaska bákčasiid haga, de sáhtát bosihit ja ráhkkanit nuppi áktii.
Go mánná manná riegádahttin geainnu čađa, de deaddásit “vev`at” ja nearvvat. Loahpageahčen riegádahttima máná deaddu dagaha deattu cinnis bahtačoali guvlui mii dagaha ahte dovddat garra dárbbu rahčat.
Riegádahttinbákčasat vásihuvvot iešguđet ládje nissonolbmos nissonolbmui. Juohke nissonolmmoš boahtá riegádeapmái iežas guottuiguin, ovddit vásáhusaiguin, ja kultuvrra duogážiin – mii sáhttá váikkuhit movt riegádahttin ja riegádahttin bákčasat vásihuvvot.
Fálaldat bávččasláivudeapmái sáhttá rievddadit, ja eai buot riegádahttinossodagat sáhte fállat buotlágan bávččasláivudemiid. Dás vulobealde gávnnat dieđuid iešguđetlágan bávččasláivudan fálaldagaid. Jeara sealgeeatnis/jorttamoras dahje doaktáris go leat áhpehisvuođadárkkisteamis makkár fálaldagat leat dan ossodagas gosa don galggat.
Rupmašis lea iežas dálkkodan vuohki. Go dus lea bávččas álgá rumaš ieš ráhkadit iešguđetlágan bávččasláivuthan ávdnasiid mat sulastit morfiinna, daid gohčodit endorfiidnan. Dađistaga go ávttat šaddat bákčaseappot ja dávjjit bohtet, de maid lassánit rupmašis endorfiinnat. Lassin endorfiinna láivudemiin sáhttet vel eará dálkkaskeahtes láivudeamit buorren ávkin.
Go olmmoš dovdá bákčasiid ja unohisvuođa de leat máŋggas geat iešalddis čavgejit dehkiid ja dollejit vuoiŋŋahaga. Muhto go čavgá dehkiid ja rahča vuoinnat, de dat bákčasat vearránit. Nuppiin sániin de lea rievttes vuoigŋan ja deahkkeložžen deaŧalaš riegádahttima vuolde.
Jus dus leat deahkit/rumaš hui čavga ja vuoiŋŋat oanehaččat/coahkásit, sáhttá de sealgeeadni/jorttamora du veahkehit movt galggat vuoigŋat ja ložžet dehkiid. Dan lea álkit máhttit jus leat hárjehallan ovdagihtii. Lea ovdamunni jus loahpageahčen áhpehisvuođadili hárjehalat. Sealgeeadni/jorttamora sáhttá addit rávvagiid ja bagadallama áhpehisvuođadárkkistemiin. Máŋgga riegádahttinráhkkánan kurssain bidjet stuora deattu vuoigŋamii ja deahkkeložžemii riegádahttimis.
Riegádahttima vuolde lea deaŧalaš ahte lea dásset gaskal lihkadeami ja vuoiŋŋasteami. Seaŋggas veallát lihkatkeahttá ii leat buorre riegádahttimii iige bávččas dovdui. Jus ii leat makkárge sivva ahte it sáhte lihkadit ja čuožžut, de lea buoremus ahte lihkadat ja muhtomin čuoččut ja vuoiŋŋastat seaŋggas dahje stuolus.
Video čájeha makkár lihkastagat veahkehit máná vulos čoarvedávttiid čađa, ja sáhttá maid veahkehit du vuostáváldit ávttaid, vuoigŋat ja gávdnat vuogas sajádaga deahkkeložžemii ja vuoiŋŋasteapmái:
Bávččasláivudeapmái lea máŋgasiidda buorre go ruvve dakko gokko bávččasta. Das lea ávkin sihke láivudeapmái ja sollemii. Bákčasat bissehuvvojit ja sollejuvvot go guoská ja ruvve, itge dovdda nu bures bákčasiid. Ruvven sáhttá dahkkot máŋgga ládje – litna guoskkaheapmái, čiekŋalis ruvvemii ovttat ládje deaddimii. Dat lea deaŧalaš muitalit makkár ruvvema háliidat.
Muhtin nissonolbmuid mielas láivuda bákčasiid go bidja liegga bohttala dahje galbma livskkuid dakko gokko bávččasta, ja riššun dahje lávggodeapmi vuoiŋŋastahtte ja láivuda bákčasiid. Dat liegga čáhci ja go govdodat čázis, addá máŋgga nissonolbmui dan bávččasláivudeami maid dárbbašit.
Ráinnas čázi bidjat náložiin liiki vuollái lea beaktil čielgabákčasiid vuostá. “Paplene” ei leat várálaččat ja sáhttá bidjat máŋgii riegádahttima vuolde. Sealgeeadni/jorttamora bidjá ráinnas čázi liiki vuollái juste dakko gokko dovddat bákčasa. Dakko gokko “paplene” biddjojit dakko spiiddegoahtá ja bávččastišgoahtá ja dat bistá sullii 20 sekundda. Maŋŋel vásihit eatnašat ahte bávččas sakka váidu. Diet dálkun lea nissonolbmos nissonolbmui, ja sáhttá bistit oanehaš dahje máŋga diimmu.
Dálkkaslaš bávččasláivudeapmi ja makkár láivudan vuogi vállje, galgá álot dahkkot dan bokte movt lea dilli riegádahttijeaddjis ja mánás, ja man guhkas lea riegádahttin ollen ja makkár vuohki lea olámuttos.
Guvllolaš jámiheapmi (epidural- eller fødespinalbedøvelse) adno sullii ovtta golmma oasis riegádahttimiin Norggas, ja dat fállo eanaš riegádahttinsajiin. Lea álot anestesiijadoavttir gii bidjá epidurala jámiheami gii maid jearrá leat go dávddat dahje allergiijat mat sáhttet váikkuhit ahte it sáhte oažžut epidurala jámiheami.
Lea go dus siejahas/infekšuvdna dakko gokko čielgejámiheapmi galgá biddjot de it berre oažžut dan.
Tatoveriŋggat eai leat dábálaččat hehttehussan, muhto liiki ferte dearvvaš ja tatoveriŋga nu boaris ahte lea savvon dakko gokko jámiheapmi galgá biddjot. Mii geahččalit čugget dakko gokko ii leat tatoveriŋga, vejolaččat sáhttá jámihit dušše dakko gokko sárgesta dan tatoverejuvvon liikái. Jus lea eahpádus de anestesiijadoavttir árvvoštallá ja váldá mearrádusa juohke sierra dáhpáhusas/dilálašvuođas.
Anát go varranjárbudandálkasiid dahje lea go dus leamaš vardinváttisvuođat, sáhttá daguhit ahte it oaččo epidurala.
Buoremus lea go ávttat leat juo stáđđásat ovdal epidurala addo; dat mearkkaša ahte ávttat bohtet jámma, šaddet garraseappot ja intensiiva ja ahte mánágoahtečotta lea álgán rahpasit. Sealgeeadni/jorttamora iskka man guhkas riegádahttin lea boahtán ovdal go mearrádus váldo ahte galgá go epidurala addot vuoi galgá go eará bávččasláivvuhandikšu addot ovdal epidurala addo. Riegádahttima vuolde lea deaŧalaš ahte don dovddat ávttaid ja goas galggat rahčat/deaddit máná olggos. Danin ii galgga Epidurala váldit bákčasiid áibbas eret, muhto láivudit vuoi eai leat nu garra bákčasat.
Go epidurala biddjo lea deaŧalaš ahte doai anestesiijadoaktáriin bargabeahtti ovttas. Doavttir addá dađistaga dutnje dieđuid movt galggat veallát ja čohkkát, ja dat lea deaŧalaš ahte čuovut bagadusaid ja nagodat leat jaska go kateter galgá sadjái.
Epidurala lea sihkkaris bávččasláivudeapmi riegádahttima vuolde, ja dat lea hárve mii dainna oaidnit duođalaš váttuid. Liigeváikkuhusat mat sáhttet čuožžilit leat:
Don it soite dovdat go cissaheahti lea, de váttis dovdat goas hivssegii dárbbašat.
Ávttat sáhttet unnut dahje gaskaboddosaččat jávkat. Jus nu šaddá de oaččut dálkasa mii oččoda ávttat ruovttoluotta veneflona čađa mii dus lea gieđas.
Muhttimat ožžot saŋážiid, muhto hárve lea giksin.
Oaivebávččas sáhttá maŋŋel riegádahttima.
Varradeaddu niedjá (lea hui hárve epeduralain riegádahttin oktavuođas). Varradeaddu bearráigehččo ja biddjo doaibma johtui jus varradeaddu niedjá.
Loahpageahčen riegádahttima go mánná lea nu vuollin riegádahttingeainnus ahte deaddá riegádahttingeainnu ja maŋŋečoali ja dasa lassin vel garra rahčandárbu, sáhttá pudendalblokada addit buori bávččasláivudeami.
Muhtin ossodagat fállet lustagássa. Dat gássa mas ii leat máhku iige hádja mii bisseha bákčasiid, váibasiid addá ja gárihuhtte. Don vuoiŋŋat gássa hámi/máska čađa mii biddjo njálmmi ja njuni ala. Gássas lea dušše ávki go lea alde, ja doaibma hedjona jođánit go váldo eret ja go vuoiŋŋat fas dábálaččat.
Mánná lea riegádan, muhto riegádahttin ii leat vel jur áibbas nohkan. Vuossa ja váhpi galgá maid riegádit. Dábálaččat dáhpáhuvvá dat dakka maŋŋelaš dahje diimmu sisa. Vuossa ja váhpi beassá mánágoađis ja gahččá mánnáoažžungeidnui. Go vuossa gahččá dovdat don veaháš ávtta ja veháš boahtá varra. Go vuossa lea beassan mánágoađis ražat don dan olggos seamma ládje go dalle go riegádahttet máná. Dat sáhttá leat unohas muhto ii leat bávččas.
Dakko gokko vuossa lei gitta šaddá veaháš hávvi ja don oaččut mánodávdda sullasaš vardima. Maŋŋel riegádahttima iskka sealgeeadni/jorttamora leat go árppat šaddan riegádahttingeidnui. Jus leat árppat maid ferte goarrut oaččut don jámiheame dakko gokko galgá goarrut. Árpu mii geavahuvvo/adno goarrumii beassá iešalddis ja dat ii galgga eret váldot.
Foto: Colourbox
Dalán go mánná lea riegádan, oaččut don máná iežat lusa. Maŋŋel riegádahttima ohcagoahtá dalán mánná čičči. Lea deaŧalaš ahte don, máná áhčči/mielčuovvut ja mánná oažžubehtet ráfis ovttastallat. De dárbbašehpet bosihit maŋŋel dan riegádahttima ja dan stuora dáhpáhusa. Mánná dárbbaša ráfi gávnnat čičči ja su vuosttaš borramuša, ja dárbbaša buot din ávvira/beroštumi. Dat lea deaŧalaš áigi mii ii galggašii muosehuvvot. Eai galgga dárbbuhis doaimmat, riedja ja muosehuhtten dáhpáhuvvat, dat guoská telefovnna geavaheapmái, guossit ja dárbbuhis doaimmat riegádahttinlanjas.
Maŋŋel riegádahttima
Man guhka don leat seaŋganisuossodagas maŋŋel riegádahttima vuolgá olbmos olbmui, ja heivehuvvo juohke olbmo dárbbu mielde. Jus dus lei keaisárčuohpahus leat don seaŋganisuossodagas 3-4 beaivvi.
Vai riegádahttináigi šaddá buorre áigi dutnje gii leat riegádahttán ja bearrašii, de lea dehálaš ahte easka mánná oažžun nisu, atná buori várrugasvuođa alddis. Dat ahte láhčit dilálašvuođaid ja addit aiddo šaddan eadnái áiggi ja vejolašvuođa iežas fuolahit, vuoiŋŋastit, muosáhit ja ložžet beaivválaš bargguid lea buorre sajušteapmi bearrašii.
Buorit rávvagat easka mánná oažžun nissoniidda
Vai riegádahttináigi šaddá buorre áigi dutnje gii leat riegádahttán ja bearrašii, de lea dehálaš ahte easka mánná oažžun nisu, atná buori várrugasvuođa alddis. Dat ahte láhčit dilálašvuođaid ja addit aiddo šaddan eadnái áiggi ja vejolašvuođa iežas fuolahit, vuoiŋŋastit, muosáhit ja ložžet beaivválaš bargguid lea buorre sajušteapmi bearrašii.
Seaŋganisuáigi lea oahpásmuvvan áigi, ja dat njuoratmánná ii oba birgege fuolaheami/ovddasmorraša haga. Mánná gulahallá váhnemiiguin jienaid, movt ámadadju lea (moddjá, bahámielas, čierru, jnv), čierruma ja lihkastagaid bokte.
Go galgá dovddiidit buot dieid mearkkaiguin maid mánná áigu, fertebeahtti ollu ovttastallat mánáin ja máná doallat hui lahka iežaideatte. Go mánná lea liikevuostá boradettiin nanne dat čanasteami máná ja váhnema gaska. Dat guoská maid jus njammáhat doahtuin jus it sahte itge hálit njamahit čičči.
Jaskatvuohta váhnemiin, lagasvuohta mánnái ja áicilvuohta máná áigumušaide go guoská njamaheapmái ja ovttasdoibmii. Geavat/ane guoddinreaiddu dahje stuora liinni.
Gažaldagat main aiddo šaddan váhnemat beroštit gusket máná bibmui ja njamaheapmái. Muhto lea maid deaŧalaš gozihit ahte ieš boradat ja jugat doarvái.
Oažžut johtui ja doalahit mielkebuvttadusa lea du rupmašii dárbu oažžut biepmu ja juhkamuša. Don it dárbbaš liige borramuša, muhto várut ahte borat jeavddalaččat ja ahte dat maid borat lea dearvvašlaš borramuš ja doarvái jugat.
Máŋga seaŋganissona ožžot iešguđetlágan borramušrávvagiid maŋŋel riegádahttima. Muhttimat vásihit ahte mánás muosehuvvo čoavji muhttinlágaš borramušain, ja muhttimat sáhttet borrat vaikko makkár borramušaid ja mánná ii muosehuvvo dan geažil. Doai mánáin fertebeahtti ieža gávnnahit maid borrabeahtti. Leage dihtomielalaš maid borat ja jugat. Jus mánás šaddá čoavji unohas muhtin borramušaiguin, sáhtát garvit dahje unnidit dan borrat.
Leatgo dus dahje du bearrašis allergiijat borramušaid vuostá, dávddat mat gusket borrandábiide dahje čoavjái /čolliide, huma sealgeetniin/jorttamorain, dearvvašvuođabuohccedivššáriin dahje doaktáriin ovdal riegádahttima dahje seaŋganisuáiggis. Dalle oaččut don rávvagiid mat leat heivehuvvon dutnje ja du mánnái.
Máŋga aiddo šaddan eatni vuorastuvvet njamahemiin. Helsenorge.no:ges oainnat movt njamaheami álggahat, ja muhtin rávvagiid njamaheami birra mat sáhttet leat ávkkálaččat dan álgo áiggi go mánná lea riegádan.
Jeara maid sealgeeatnis/jorttamoras movt berret dikšut hávi ovdal vuolggat ruoktot. Don oaččut bagadallama ja rávvagiid mat juste dutnje ja du dillái leat heivehuvvon. Sáhttá leat vuogas ahte ieš geahčat sákkaldagaid sealgeetniin/jorttamorain fárrolaga, ovdal go vuolggát buohcceviesus. de oainnát ieš makkár hávvi lea, ja sáhtát ieš čuovvut mielde savvo go hávvi dahje rievdá go.
Seaŋganisuáigi lea áigi mas leat ollu rievdadusat – sihke rumašlaččat ja eallindilli. Váhnemat ja mánná galget oahpásmuvvat guottetguoibmásat, lea ollu oahppat ja olu máid galgá mearridit. Don sáhtát váibat, ja lea dábálaš leat hui hearki. Gatnjalat golggiidit dávjá ja ii galgga ollu ovdal suhtihat ja šattat healli. Dat leat áibbas dábálaš miellamolsumat, muhto sáhttá leat beallelažžii eahpedábálaš. Lea deaŧalaš ahte beallelaš ádde/ipmirda ahte don leat hearkkes dilis, ja oaččut ovddasmorraša, doarjaga ja veahki. Muhttimiidda lea ávkin muitalit muhtin lagas olbmuin movt du dilli lea.
Sáhttá leat maid ahte dat stuora illudovdu ja eadneráhkesvuohta maid ledjet vuordan ii vel dovdo. Máŋgasiidda váldá veaháš áiggi ovdal dat stuora illu boahtá go mánná lea riegádan. Dat lea áibbas lunddolaš.
Jus don leat healli, hejos mielas ja leat ollu heajos jurdagat, berret don dan birra hupmat doaktáriin, sealgeetniin/jorttamorain, dearvvašvuođabuohccedivššáriin. Deprešuvdna maŋŋel áhpehisvuođadili ja riegádahttima sáhttá šaddat, ja máŋgasat dárbbašit veahki hálddašit dan.
Leat maid muhtin nissonolbmot mat ožžot psykosa maŋŋel riegádahttima. Don sáhtát massit duohtavuođaipmárdusa ja álggat garrasit muosehuvvat ja moivet. Dat lea duođalaš dilli ja alcces nissonolbmui lea váttis bidjat sániid dasa. Oapmahažžat fertejit dakkaviđe ohcat doaktárveahki.
Loahpageahčen seaŋganisuáiggi, gávcci vahku sisa maŋŋel riegádahttima, ávžžuhuvvut don mannat kontrollii. Dat kontrolla lea eaktodáhtolaš, ja don ieš fertet diŋgot doavtterdiimmu juogo iežat doaktáris dahje sealgeeatnis/jorttamoras.
Bearráigeahčus maŋŋel áigu doavttir dahje sealgeeadni/jorttamora gullat leat go dus earenoamáš givssit dahje gažaldagat maŋŋel riegádahttima ja seaŋganisoáiggi. Dat iskojuvvo ahte vuossa lea ruovttoluotta dan dilis go lei ovdal áhpeheami, ahte ráinnodeapmi lea dábálaš, mot dat manná njamahemiin ja mot dus lea dilli.
Ovttastallan beallelaččain ja mánávuolggahaneastadeapmi lea lunddolaš fáddá dán ráđđádallamis, ja don sáhtát hupmat doaktáriin dahje sealgeetniin/jorttamorain ahte háliidat álgit mánnávuolggahaneastadeami dálkasiiguin/ávdnasiiguin.
Lea dábálaš ahte hállu anašit ii leat nu stuoris maŋŋel riegádahttima. Dat guoská goappašat váhnemiidda. Vuordi dassážii leahppi gergosat ja himut badjánit. Muitte ahte sáhtát šaddat áhpeheapme vaikko njamahat, nu ahte geavat mánávuolggahaneasttahan dálkasiid/ávdnasiid jus it hálit fas šaddat áhpeheapmin.
Go don vuolggat ruoktot ossodagas, de sáddejuvvo diehtu du guovllu dearvvašvuođastašuvdnii ahte don leat ožžon máná. Dearvvašvuođabuohccedivššár váldá duinna oanehisáiggegeahččin oktavuođa (dábálaččat vahkku sisa) viidáset čuovvoleami ja máná bearráigeahču dihte.
Dearvvašvuođastašuvnna dearvvašvuođabuohccedivššár čuovvu máná čađat su mánnávuođaagi. Doai oažžubeahtti fálaldaga vaksineret máná ja čuvvot mielde máná ovdáneami. Dearvvašvuođabuohccedivššár sáhttá maid leat veahkkin ja doarjjan váhnemiidda.
Dat lea dábálaš ahte dearvvašvuođabuohccedivššár boahtá ruoktot du lusa váldit dan vuosttaš njuoratmánábearráigeahču. Dan šiehttabeahtti go dearvvašvuođabuohccedivššár dahje sealgeeadni/jorttamora váldá oktavuođa duinna.
Jus eai leat duinna váldán oktavuođa vahku sisa dan rájes go ruoktot bohtet buohcceviesus, riŋget don ieš dearvvašvuođastašuvdnii ja šiehtat áiggi viidáset čuovvoleapmái.
Foto: Haukeland universitetssjukehus
Njuoratmáná dikšun ja lávgun
Basa máná loika čáziin mii lea sullii 37 gráda. Don sáhtát bassat litna livskkuin dahje dušše gieđaiguin. Ii leat dárbu lávgut máná juohke beaivvi, buorre lea maid dušše bures bassat goruda beaivválaččat. Nieidamáná vulobeale galggat bassat álggos ovddabealde dasto máŋgosgovlui. Basa cinnebaksamiid siskkobealde dušše dalle go leat baika naga. Bártnemánáin ii leat dárbu ovdaasi gaikut ruovttoluotta ráinnasin doalahan dihte.
Latnja galgá muttágis liekkas amas mánná ii galbmo go boahtá čázis bajás.
Oca buot maid dárbbašat sadjosii: biktasiid, lihpariid,sihkaldagaid jnv.
Ále goassege guođe máná okto dikšunbeavddi ala. Jus maidege leat vajálduhtten, váldde máná mielde go vieččat. Sáhtát maid máná bidjat sihkaldaga ala láhttái.
Basa eret earána ovdal álggát lávggodit.
Basa vuos álggos iežat gieđaid. Várut ahte ieš čuoččut/čohkkát vuohkkasit.
Nábi galggat diktit iežas goikat ovdal go gárvvohat máná
Muite ahte hárjehallama bokte šaddá meaštáriin ja mánná liiko du ráhkislaš gieđaide
Njuoratmánná oaivečohkas juolgevuđđui
Buohcceviesus leat mánáiddivššodeaddjit, sealgeeatnit/jorttamorat dahje doaktárat geat sáhttet veahkehit du. Maŋŋel go leat ruoktot ollen de lea dearvvašvuođabuohccedivššár, suohkansealgeeadni/suohkanjorttamora ja fástadoavttir geat bearráigehččet máná ja du gii leat riegádahtten.
Mánás lea dávjá vilgeslagaš buoideláhka/buoiddegovččas dasttá maŋŋel go lea riegádan. Don oainnát vilgeslágaš buoidegokčasa mii lea báhcán buoidelágas mii várjala máná go lea mánágoađis. Don oainnát maid varrabázahasaid mat leat šaddan riegádeami vuolde.
Máná bealjit galget dušše olgobeale bassot. Ále basa máná bealljeráiggiid.
Njuorat mánát gasttihit dávjá. Dat ii mearkkaš nuorvvu dahje dávdda. Mánná gasttiha danin go lea ráidnemin daid baskkes njunneráiggiid.
Jus du mánná ii muossán de sáhtát máná veahkehit reavgut jus doalat máná iežat vuostá nu ahte máná oaivi lea du oalggi alde. Doarjjo máná čielggi ja oaivvi, ja njávkat sivvadit čielggi.
Muhtin mánát njahkahastet ollu ja dávjá čuvvot seamma "málle" go sii ledje eatniheakkas. Dát lea áibbas dábálaš, dat ii leat váralaš iige mánás leat dávdamearka. Doala máná ratti vuostá vuoi oažžu veaháš čižžemielkki. Dat sáhttá bissehit njahkahastima.
Trøska oidno dego vilges govččas máná njuokčama alde/dahje siskkobealde muođuid. Trøska lea dábálaš guoberinfekšuvdna njuoratmánáin mii iešalddis jávká ja eai leat eará dávdamearkkat go dat vilges govččas. Huma sealgeetniin/jorttamorain, dearvvašvuođadivššáriin dahje doaktáriin jus mánás lea ollu trøska – ja álot jus mánná ii sáhte/gáro borrat.
Trøska sáhttá njoammut čižžeoaivái ja daguhit ahte šaddá bávččas njamahit. Dat ii leat várálaš, muhto gáibida dikšuma dálkasiin mii váldá eret guopparinfekšuvnna. Jus oainnát mánás lea trøska ja dutnje lea bávččas njamahit, fertet mannat doaktára lusa oažžut dálkkodeami.
Máná gaccat leat dávjá guhkit ja bastilat, mii daguha ahte mánná gazzu iežas ámadajo. Máná gaccaid ii galgá čuohppat danin go lea bahá ahte čuohppá liikii gacca vuolde. Gaccat leat hui dipmat, ja gaccageažit leat dávjá sággasat??
Váldde várrogasat gaccageahčái ja geahča sáhtát go gaikut eret bihttá. Sáhtát maid coggat mánnái asehis bumbolullo fáhcaid dahje njuoratmáná suohkuid amas mánná ii gacco iežas.
Dat vuosttaš earán/baika lea čáhppat, maid daddjon «barnebek». Dat earán lea suohkat ja das ii leat hádja danin go máná čoalli lea áibbas ráinnas/steriila. Dađi mielde go mánná oažžu mielkki, šaddá čoalleflora nu movt galgá.
Moatti beaivvi geahčen molsu earán/baika ivnni čáhppadis ruksesruonán. Dasto čoaltuluvvá earán ja šaddá senepa ivnnát, ja dávjá hui njárbat go mielkebuvtta lea bures sajáiduvvon. Jus mánná oažžu eará mielki go eatni čižžemielki sáhttá njamaheapmi sajáiduvvot jođáneappot.
Rievdadeapmi mánágoađis gos biebmu bođii náhpečoale čađa, dassážii go mánná ieš borragoahtá lea stuoris. Mánná galgá oahppat borrat, suolbmungeaidnu galgá hárjánit váldit vuostá mielkki ja suolbmudit mielkki. Dat sáhttá daguhit unohisvuođa máná čoavjái daid álgo beivviid, ja dat ii mearkkaš vejolaš kolihka dahje dávdda.
4-7 beaivvi maŋŋel berrejit mánás lea 4-6 cissálihpara ja ja beaivválaččat earán/baika. Dat lea mearka ahte du mánná oažžu doarvái mielkki. Mánáin geat njammet čičči leat hárvvibut baikalihparat go dain mánáin geat álggos ožžot oastomielkki. Jus mánná lossu, de ii dárbbaš vuorastuvvat ahte mánná ii oaččo doarvái borramuša.
Oránša dahje rukses dielkkut lihparis daid álgo beivviid lea dábálaš maŋŋel riegádahttima. Dat lea urat (kalkavleiringer/kálkaluvvan) mat bohtet moninčalmmiin, ja dat lea dábálaš. Dađistaga go mielkebuvttadus boahtá johtui ja johttu máná monimaččat čađa lassána, de jávket urat mearkkat lihparis.
Bussen stopper like ved hovedbygget. Linje 100, 110, 300, 310 og 385 går til og fra Oslo og Lillestrøm.
Se rutetider på ruter.no eller telefon 22 05 70 70.
Taxi
Det er holdeplass for taxi på parkeringsplassen ved hovedinngangen. Taxi kan bestilles i hovedresepsjonen.
Vi har parkering mot avgift for pasienter, pårørende og besøkende i 1. etasje av parkeringshuset, som ligger cirka fem minutters gange fra hovedinngangen. Gangveien fra parkeringshuset til sykehuset er skiltet. Det er også nærparkering på plassen foran hovedinngangen og Nye nord-bygget.
Pasientreiser er reiser til og fra offentlig godkjent behandling. Er det helsemessige årsaker til at du trenger tilrettelagt transport, må det bestilles av din behandler.
Hvis det ikke finnes rutegående transport på strekningen du skal reise, kan du ta kontakt med ditt lokale pasientreisekontor på telefon 915 05 515.
Pasientreiser dekker ikke transport for blodgivning.
Det er per dags dato ikke en avtaleleverandør for pasienttransport i kommunene Sør-Odal, Nord-Odal, Kongsvinger, Grue og Eidskog.
Hva betyr dette for deg som er pasient?
Dette betyr at pasienter som kan, selv må sørge for transport til og fra behandling ved å reise kollektivt eller bruke egen bil, for så å kreve refusjon ved å sende inn reiseregningsskjema.
Dersom du ikke kan bruke kollektivtransport, kjøre selv eller bli kjørt av pårørende, dekker Pasientreiser utgifter til drosje. Refusjon for drosje kreves også med reiseregningsskjema.
Du finner mer informasjon fra Pasientreiser om situasjonen og muligheter for transport, samt kontaktinformasjon til Pasientreiser for eventuelle spørsmål du har, på siden under.
På apoteket får du kjøpt det du trenger under og etter sykehusoppholdet. Anbefalte produkter fra sykehusets helsepersonell gjenspeiler derfor vårt vareutvalg.
Hos oss møter du autorisert helsepersonell med spesialkompetanse om medisiner. Vi kan også gi råd og veiledning om din medisinbruk.
Du finner oss ved å gå inn hovedinngangen og nedover Glassgata. Apoteket ligger på høyre hånd før du kommer til kiosken.
Besøk er viktig for innliggende pasienter, og vi skal så godt vi kan tilrettelegge for besøk. Ahus har generelle besøkstider, men merk at det kan være andre tider som gjelder ved avdelingen du skal besøke.
Finn avdelingen du skal besøke via lenken under og se på avdelingsiden hvilke besøkstider som er gjeldende. Dersom det ikke er oppgitt besøkstid på avdelingssiden er det den generelle besøkstiden som gjelder.
Blomster er hyggelig både å få og å gi bort, men tenk på hvilke blomster du velger. Noen blomster kan dessverre gi ubehag for pasienter, men utvalget er stort blant blomster du kan ha med.
På disse avdelingene tillates ikke blomster
S202 - Gastrokirurgisk- og medisinsk sengeområde
S203 - Nevrologisk sengeområde og Øre-nese-hals sengeområde
S204 - Kar/Thorax sengeområde
S302 - Infeksjonsmedisinsk sengeområde
S304 - Nyresykdommer og lungemedisinsk sengeområde
S403 - Kardiologisk sengeområde
Ortopedisk sengeområde
Geriatrisk sengeområde
Hjerteovervåkningen
Akuttområde Akutt 24
Barselseksjonen - Ikke sterktluktende blomster (for eksempel)
Barne- og ungdomsklinikken
Intensiv og intermediær seksjon
Frisøren finner du på høyre hånd midt i Glassgata mellom behandlingsbygg 2 og behandlingsbygg 3. I tillegg til vanlige frisøroppgaver tilbyr frisøren parykktilpasning.
Glassgata deler hovedbygget i to, med behandlingsbyggene på høyre hånd og sengeområdene på venstre.
Her finnes en rekke servicetilbud som apotek, kiosk og frisør.
Helsetorget ligger sentralt i Glassgata. Her finner du informasjon rettet mot pasienter og pårørende, og gratis tilgang til PC-er. Hele sykehuset har gratis trådløst gjestenett.
Gjennom hele hovedbygget går Glassgata. På høyre hånd finner du behandlingsbyggene. Inngangene kalles B1,B2,B3 og B4. På venstre hånd er sengebyggene. Inngangene kalles S1,S2,S3 og S4. I enden av Glassgata ligger Barne- og ungdomsklinikken (BUK).
Sykehuset tilbyr gratis trådløst gjestenett. Bruk HSO Gjest.
Hovedbygget på Nordbyhagen i Lørenskog ligger 15 km øst for Oslo og 40 km sør for Gardermoen. I tillegg har Akershus universitetssykehus virksomhet i Nordre Follo, Kongsvinger og ved ulike behandlingssteder for psykisk helsevern og rusbehandling.
På hverdager er det legevisitt mellom kl 10.00-11.30.
På kveldstid og i helger er det visitt til nye pasienter,
Ønsker du som pårørende samtale med lege, avtales dette på forhånd.
I Lyspunktet kafé kan du velge blant et godt utvalg av både varm og kald mat, salatbuffet, desserter og kaker. Kafeen er åpen for alle. Du kan også ta med din egen matpakke og hygge deg i vårt fine lokale. I kafeen kan du betale med kort, kontant eller Vipps.
Pasienter og pårørende skal få informasjon, utvidet innsikt i egen situasjon og tilegne seg kunnskaper for å bedre mestre sin livssituasjon gjennom kurs.
Skal du delta på kurs finner du mer informasjon om påmelding, oppmøte og kontaktinformasjon på siden under, eller i brevet du har fått av avdelingen.
På sengeområdet serveres det 4 måltider om dagen. Frokosten består av brød, pålegg og kokt egg. Du kan velge mellom 2 retter til middag som er produsert i et topp moderne kjøkken. Vi serverer hjemmelaget suppe til ettermiddagsmåltid.
Har du behov for mat utenom måltidene har vi tilgjengelig mat i buffèen 24 timer i døgnet.
Har du spesielle behov som spesialkost eller allergi? Gi beskjed til din kontakt i sengeområdet.
For pårørende har vi Lyspunktet kafè som er åpen fra 08.00-16.30 på hverdager. Ved ferier og helligdager har vi redusert åpningstid. Åpningstider uke 26-32: alle hverdager kl.08-15.30, stengt lørdag og søndag.
Møtepunktet tilbyr samtale for pasienter og pårørende som ønsker det. Det bemannes av representanter fra pasientorganisasjoner. Du finner det i Helsetorget.
Av hensyn til alle de som får overfølsomhetsreaksjoner av sterke dufter ber vi besøkende og pasienter unngå å bruke parfyme ved våre sykehus og behandlingssteder.
Pasientvertene hjelper alle som har behov når de kommer inn hovedinngangen ved Ahus Nordbyhagen og Ahus Kongsvinger. De arbeider frivillig på sykehuset mellom kl. 09.00-14.00. De forklarer vei til bestemmelsessted eller følger pasienter og pårørende dit de skal. De kan også hjelpe til med rullestol ved behov.
Sykehuskirke og livssynsrom ligger på høyre side i Glassgata, etter B3. Sykehusprest og andre samtalepartnere fra ulike tros- og livssynssamfunn kan kontaktes på telefon 911 95 977.
Du skal få informasjon om din helse, sykdom og behandling på et språk du forstår. Har du vanskelig for å forstå og snakke norsk, har du rett til tolk på det språket du ønsker. Tolk er gratis for deg som pasient i helsetjenesten.
Ved behov kan avdelingen bestille en kvalifisert tolk, ta kontakt med sykepleier på avdelingen for å melde behovet. Andre familiemedlemmer og barn kan ikke benyttes som tolk.
Pasientreiser er reiser til og fra offentlig godkjent behandling. Er det helsemessige årsaker til at du trenger tilrettelagt transport, må det bestilles av din behandler.
Hvis det ikke finnes rutegående transport på strekningen du skal reise, kan du ta kontakt med ditt lokale pasientreisekontor på telefon 915 05 515.
Pasientreiser dekker ikke transport for blodgivning.
Det er per dags dato ikke en avtaleleverandør for pasienttransport i kommunene Sør-Odal, Nord-Odal, Kongsvinger, Grue og Eidskog.
Hva betyr dette for deg som er pasient?
Dette betyr at pasienter som kan, selv må sørge for transport til og fra behandling ved å reise kollektivt eller bruke egen bil, for så å kreve refusjon ved å sende inn reiseregningsskjema.
Dersom du ikke kan bruke kollektivtransport, kjøre selv eller bli kjørt av pårørende, dekker Pasientreiser utgifter til drosje. Refusjon for drosje kreves også med reiseregningsskjema.
Du finner mer informasjon fra Pasientreiser om situasjonen og muligheter for transport, samt kontaktinformasjon til Pasientreiser for eventuelle spørsmål du har, på siden under.
Besøk er viktig for innliggende pasienter, og vi skal så godt vi kan tilrettelegge for besøk. Ahus har generelle besøkstider, men merk at det kan være andre tider som gjelder ved avdelingen du skal besøke.
Finn avdelingen du skal besøke via lenken under og se på avdelingsiden hvilke besøkstider som er gjeldende. Dersom det ikke er oppgitt besøkstid på avdelingssiden er det den generelle besøkstiden som gjelder.
Av hensyn til alle de som får overfølsomhetsreaksjoner av sterke dufter ber vi besøkende og pasienter unngå å bruke parfyme ved våre sykehus og behandlingssteder.
Vis hensyn. Unngå bruk av mobiltelefon og annet elektronisk utstyr som kan forstyrre andre.
Som pasient har du mange rettigheter. Disse rettighetene er i hovedsak regulert av pasientrettighetsloven, som skal sikre at pasienter og brukere får lik tilgang på helse- og omsorgstjenester.
Verdens beste reseptfrie medisin er et besøk av en sykehusklovn! Sykehusklovnene er en gruppe profesjonelle scenekunstnere som har spesialisert seg i arbeid med barn på sykehus. Gjennom improvisasjon, lydhørhet og sin helt spesielle klovnekommunikasjon besøker de pasienter, pårørende og helsepersonell. Sammen skaper klovn og barn unike øyeblikk hvor sykehusets rutiner må vike plass for noe annet.
Sykehusklovnene kan tenne livsgnist, øke selvtillit og hente frem barnets friske krefter. Effekten av latter, lek og undring kan mobilisere uante krefter i små og store kropper. Og et klovnemøte kan være en etterlengtet pustepause til foresatte når de ser sine barn og unge fryde seg.
Sykehusklovnene kan ikke forandre situasjonen, men de kan gjøre noe med opplevelsen. Og slik kan et sykehusopphold også bli preget av latter, smil og positive minner. Sykehusklovner kan brukes som magisk medisin og kanskje kan det vonde trylles bort for en liten stund.
Det finnes flere fellesrom med TV og bøker som kan brukes som møteplass for pasienter og pårørende.
I tillegg ligger det et "familierom" i 3. etasje, som er forbeholdt kreftpasienter og pårørende. Rommet har TV, TV-spill og brettspill, og er spesielt tilrettelagt for barn.
Kongsvinger sykehus er en del av Akershus universitetssykehus, og ligger i Kongsvinger kommune.
Sykehusprestene tilkalles via de ansatte på avdelingen hvor pasienten er innlagt. For mange mennesker er religiøs tro og praksis en trygghetsfaktor og kilde til livskraft. På Akershus universitetssykehus respekteres alle religioner og livssyn.
Prestetjenesten skal være med å legge til rette for religionsutøvelse på sykehuset og kan formidle kontakt med andre tros- og livssynssamfunn.
Matservering Som pasient på Akershus universitetssykehus får du servert mat ved avdelingen du er innlagt.
Kantine Kantine ligger i underetasjen og er åpen for besøkende og ansatte. Det serveres smørbrød, salater, kaker, med mer.
Kiosk Kiosken ligger i vestibylen i 1. etasje.
Åpningstider: Mandag til fredag: 10.00 - 15.00
Automater Ved kiosken i vestibylen finnes automater med diverse drikkevarer og et lite utvalg av kioskvarer.
Kongsvinger har eget apotek.
Hos oss får du kjøpt det du trenger under og etter sykehusoppholdet. Anbefalte produkter fra sykehusets helsepersonell gjenspeiler derfor vårt vareutvalg.
Vi møter deg med autorisert helsepersonell med spesialkompetanse om medisiner og gir gjerne råd og veiledning om din medisinbruk.
Åpningstider:
Mandag - fredag klokken 08.30-16.00. Lørdag og søndag stengt.
Som pasient har du rettigheter knyttet til personvern når det gjelder sykehusets lagring og bruk av helseopplysninger.
Ahus er en undervisningsinstitusjon der du kan møte studenter. Du kan reservere deg mot at studenter er til stede eller medvirker i behandlingen.
Du skal få informasjon om din helse, sykdom og behandling på et språk du forstår. Har du vanskelig for å forstå og snakke norsk, har du rett til tolk på det språket du ønsker. Tolk er gratis for deg som pasient i helsetjenesten.
Ved behov kan avdelingen bestille en kvalifisert tolk, ta kontakt med sykepleier på avdelingen for å melde behovet. Andre familiemedlemmer og barn kan ikke benyttes som tolk.
Vis hensyn til andre pasienter og ansattes arbeid hvis du ønsker å ta bilder, filmer eller gjør lydopptak når du er ved et av våre behandlingsteder. Det er ikke lov å offentliggjøre bilder av medpasienter og ansatte uten at de beviselig har gitt tillatelse til det.
Unngå å forstyrre ansatte i deres krevende og viktige arbeid. Respekter ansatte som ikke ønsker å bli tatt bilde av.
Det er ikke ulovlig å gjøre opptak til privat bruk av samtaler du selv deltar i. Ønsker du å ta opp timen din er det ønskelig at du gir behandleren beskjed om det.
Som helsepersonell er vi bundet av taushetsplikt. Det innebærer at vi ikke kan besvare alle spørsmål over telefonen selv til nærmeste pårørende. Du kan eventuelt ringe pasienten direkte.
Pasientvertene hjelper alle som har behov når de kommer inn hovedinngangen ved Ahus Nordbyhagen og Ahus Kongsvinger. De arbeider frivillig på sykehuset mellom kl. 09.00-14.00. De forklarer vei til bestemmelsessted eller følger pasienter og pårørende dit de skal. De kan også hjelpe til med rullestol ved behov.
Sykehuset tilbyr gratis trådløst gjestenett. Bruk HSO Gjest.
På hverdager er det legevisitt mellom kl 10.00-11.30.
På kveldstid og i helger er det visitt til nye pasienter,
Ønsker du som pårørende samtale med lege, avtales dette på forhånd.
Vi anbefaler deg om å ta med minst mulig verdisaker og personlige eiendeler. Du er selv ansvarlig for tingene dine, men sykehuset skal legge til rette for sikker oppbevaring av mindre verdisaker (lommebok, kontanter, smykker og nøkler), som er nødvendig for deg å ha med på sykehuset.
Noen avdelinger har låsbare skap hvor du kan oppbevare mindre verdisaker. Ved andre avdelinger kan du levere verdisaker ved innleggelse, disse vil oppbevares et trygt sted og utleveres ved utskrivning. Større ting og personlige eiendeler (mobil, bøker, klær) må du oppbevare på avdelingen eller levere til pårørende.
Dersom du savner en eiendel eller verdisak skal du ta kontakt med avdelingen du var innlagt på. Sykehuset tar som hovedregel kun ansvar for verdisaker som er innlevert.
Blomster er hyggelig både å få og å gi bort, men tenk på hvilke blomster du velger. Noen blomster kan dessverre gi ubehag for pasienter, men utvalget er stort blant blomster du kan ha med.
På disse avdelingene tillates ikke blomster
S202 - Gastrokirurgisk- og medisinsk sengeområde
S203 - Nevrologisk sengeområde og Øre-nese-hals sengeområde
S204 - Kar/Thorax sengeområde
S302 - Infeksjonsmedisinsk sengeområde
S304 - Nyresykdommer og lungemedisinsk sengeområde
S403 - Kardiologisk sengeområde
Ortopedisk sengeområde
Geriatrisk sengeområde
Hjerteovervåkningen
Akuttområde Akutt 24
Barselseksjonen - Ikke sterktluktende blomster (for eksempel)
